Motto: Kto rządzi przeszłością, w tego rękach jest przyszłość; kto rządzi teraźniejszością, w tego rękach jest przeszłość. George Orwell – „Rok 1984”

Czy polityka historyczna to kształtowanie świadomości historycznej społeczeństwa celem zjednoczenia go wokół programu politycznego? Coś, czego państwo potrzebuje, by integrować obywateli? Nauka patriotyzmu? Czy też jest inaczej – jak chcą jej krytycy - polityka historyczna to zwykłe oszustwo, kłamstwo, służące do indoktrynacji, prania mózgu młodzieży i umacniania elektoratu w wierze w nieomylność aktualnej władzy?

Czy zatem historia staje się dziś – jak publiczne media - narzędziem propagandy? Musi być przepisana, by legitymizować poczynania rządzącej partii?

Czy historia zawsze służy politykom do tego, by coś udowodnić? Czy w ogóle możliwe jest obiektywne badanie dziejów, czy też musimy pogodzić się z tym, że władza chce wyznaczać – podobnie jak mediom i artystom - historykom kierunek i charakter ich pracy?

Albo jeszcze inaczej: czy dzieje to tylko ważne wydarzenia polityczne i militarne, czyli historia państwowych i religijnych uroczystości oraz bitew – jak to widzimy na obrazach Matejki - czy też badaczom chodzi czasem także o przemiany społecznego i opis życia i świadomości zwykłych ludzi?

A jak naprawdę wygląda historia Polski XX wieku?

Komu zawdzięczmy odzyskanie niepodległości? Zbiegowi okoliczności czy legionistom? A kto zwyciężył bolszewików? Czy bitwę warszawską wygrał Piłsudski, polscy łamacze szyfrów czy też interweniowała Matka Boska? Czy w latach 44 – 53 mieliśmy do czynienia z sowiecką okupacją, wojną domową czy rewolucją społeczną?

Czy po obecnie praktykowanym gloryfikowaniu żołnierzy wyklętych nastąpi wymazywanie ich z polskiej historii, jak to się stało się z żołnierzami Berlinga czy ochotnikami walczącymi z faszyzmem w Hiszpanii?

Czy w 1989 roku doszło do kompromisu z totalitarną władzą? Czy też komuniści zastosowali chytry trick, przekupując część opozycji i w istocie przedłużyli istnienie PRL, którego demontażu dokonuje dopiero PiS w ramach „dobrej zmiany”? Czy zatem Lech Wałęsa ostatecznie trafi na pomniki czy też zostanie wyklęty i zapomniany?

Te i inne pytania padną dziś wieczorem. Będzie gorąco.

Gośćmi programu są:

Prof. Andrzej Friszke – historyk, były członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej i zastępca przewodniczącego Rady IPN, profesor, członek korespondent PAN

Prof. Antoni Dudek, historyk i politolog, członek Rady Instytutu Pamięci Narodowej (2010–2016)

Dr Natalia Jarska, historyk, Instytut Historii PAN, specjalizuje się w historii kobiet i płci w PRL